د بنګله دېش په کوکس بازار کې د مهاجرو په یوه کمپ کې د یکشنبې ورځې سترې اورلګېدنې په زرونو روهنګیا مهاجر بې کوره کړي دي. پروسږکال او وړم کال هم د روهنګيایانو په کمپ کې دې ته ورته سترې اورلګيدنې رامنځ شوې وې.

دغه اورلګیدنه د بنګله دیش د کوکس بازار ولسوالۍ په بالاخولي کمپ کې رامنځ ته شوې چې د رپوټونو مطابق د مهاجرو نيږدې ۲۰۰۰ کورنه پکې تخریب شوي دي. زیاته شوې ده چې روغتونونه او روزنيز مرکزونه هم تخریب شوي دي.

د اور وژنې ادارې يوه چارواکي، عماد الحق، وويل چې په اورلګېدنه کې ځاني تلفات نه دي اوښتي.

پولیس هم وايي چې تر اوسه په دغه پېښه کې د ځاني تلفاتو په اړه کوم رپوټ نه دی ورکړل شوی. تر اوسه لا روښانه نه ده چې اورلګېدنه څه ډول رامنځ ته شوې ده.

د سختې ګڼې ګوڼې دغه کمپ کې چې د بنګله ديش په جنوب شرق کې پروت دی، پکې شاوخوا یو میلیون روهنګیا مهاجرو ژوند کوي.

په بنګله ديش کې د مهاجرو د مرستې او بیاستنېدو کمېسیون ويلي دي چې په دغه اورلګېدنه کې د بالاخولي کمپ اکثره سرپناوې چې له باڼسونو جوړې وې، سوځیدلي دي. ويل شوي چې نژدې ۱۰زره کسانو خپلې سرپناوې له لاسه ورکړي دي. یاد کمېسيون ويلي دي چې د اوروژنې ځواکونه وتوانيدل چې وروسته د څو ساعتونو هڅو، اور مړ کړي.

تر دې مخکې د ۲۰۲۲م کال په جنوري او ۲۰۲۱م کال په مارچ میاشت کې هم د کوکس بازار د مهاجرو په کمپ کې دې ته ورته اورلګېدنې رامنځ ته شوې وې. د تېرکال په اورلګېدنه کې یوازې د مهاجرو هستوګنځایونو ته زیانونه اوښتي ول، اما د وړم کال په هغې کې بیا ۱۵ مهاجر مړه او تر ۱۰زرو ډير کورنه تخریب شول.

د مهاجرو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمشنرۍ (UNHCR) پر ټيوټر لیکلي چې د روهنګيا رضاکارانو او د خپلو نورو ځايي همکارانو سره په ګډه د زیانمن شوو ملاتړ کوي.

د تېرو څو کلونو په جریان کې له ميانماره تر يو میلیون ډېر روهنګیایان بنګله دیش ته مهاجر شوي دي. له دې ډلې شاوخوا ۷۴۰ زره ېې په ۲۰۱۷م کال کې وروسته له هغې دغه ګاونډي هیواد ته مهاجر شول چې د میانمار پوځ د هغوی پر ضد د سرکوبولو پراخ عملیات پيل کړل.

په میانمار کې له ۲۰۲۱م کال راوروسته چې پوځ واک ترلاسه کړی، وضعیت ښه نه دی چې له کبله ېې دغه هیواد ته د دغو مهاجرو د بېرته ستنولو هڅې له ناکامۍ سره مخ شوي دي.

تېرکال امریکا متحده ایالاتو په میانمار کې پر روهنګيایانو ترسره شوي ظلمونه د نسل وژنې مترادف عمل وباله. متحده ایالاتو دغه څرګندونې وروسته له هغې وکړې چې امریکايي چارواکو هلته د ملکيانو پر ضد د ډلیزو جنایتونو موارد تصدیق کړل، کوم چې د میانمار پوځ له لوري په یو سیستماتيک کمپاین کې د دغه مسلمان اقليت پر ضد ترسره شوي دي.

روهنګيايان په میانمار کې چې اکثریت اوسیدونکي ېې بودايان دي، په پراخه توګه له تبعیض سره مخ دي. د بېلګې په توګه روهنګيایان په میانمار کې د تابعیت او نورو حقونو څخه محروم کړل شوي دي.

د ملګرو ملتونو سازمان څارونکي او د بشري حقونو فعالان، میانمار د روهنګيا په نسل وژنه تورنوي. دا په داسې حال کې ده چې په بنګله ديش او ګاونډيو هیوادونو کې د میشتو روهنګيايانو له پاره کمکي بودجه هم ډېره لږ ده.

منبع